چاپ به معنای انتقال و تکثیر حروف، عکس، طرح و نقش بر روی سطح چاپ شونده است. چاپ روی کاغذ شناخته شده ترین کار چاپی است.امروزه با پیشرفت تکنیکهای چاپ این عمل روی مواد سلولزی، نایلونی، پارچه ای، چرمی، مواد شیمیای، فلزی، شیشهای با اشکال صاف یا ناهموار، مقعر یا محدب و ... صورت میگیرد. چاپ امروزه فرآیندی انبوه صنعتی است و بخش اساسی صنعت نشر و بخشی مهم از فعالیتهای اداری و حکومتی است.
واژه «چاپ» (و صورت قدیمیتر آن «چهاپ») را به احتمال برگرفته از واژه مغولی چاو دانستهاند که به معنای فشردن سطحی بر سطح دیگر است.
یوهانس گوتنبرگ، (متولد حدود ۱۳۹۸ ماینتز ، درگذشت ۳ فوریه ۱۴۶۸ ماینتز) ، زرگر آلمانی و اولین مخترع ماشین چاپ و کلا صنعت آن در اروپا بود .
این صنعت البته ۴۰۰ سال قبل از وی توسط یک بازرگان چینی به نام بی شنگ استفاده میشد و حدود ۲۰۰ سال قبل نیز در کره مورد استفاده قرار میگرفت.
مهمترین اثر گوتنبرگ انجیل گوتنبرگ یا انجیل ۴۲ سطری است ، که از لحاظ زیبایی خطی و کیفیت صنعتی آن در زمان خودش انجیلی بینظیر بود.
انواع چاپ
چاپ انواع مختلفی دارد که متناسب با آنچه که قرار است چاپ شود و آنچه که بر آن قرار است چاپ شود انتخاب میگردد. مهم ترین این روش های عبارتاند از:
چاپ افست
چاپ افست نوعی از چاپ که نوشته و عکس را بر سطح لاستیکی یک استوانه (سیلندر) گردان برمی گرداند و سپس آن را با فشار استوانه دیگر روی کاغذ چاپ میکنند. ماشین معمولی چاپ افست دارای سه استوانهاست . در چاپ افست نخست آن چه را که باید چاپ شود بر روی صفحهای فلزی به نام زینک منتقل میکنند، سپس این صفحه را با مواد شیمیایی طوری حساس میکنند که فقط نوشتهها و تصاویر آن، مرکب چاپ را به خود میگیرد. زینک را به دور نخستین استوانه میپیچند؛ طرح آن بر اثر فشار روی پوشش لاستیکی استوانه دوم برمی گردد. کاغذ سفید که متوالیا به دور استوانه سوم میپیچد مطالب را از روی پوشش لاستیکی استوانه دوم میگیرد. سرعت کار ماشینهای چاپ افست بیش از چاپ مسطح (حروفی) میباشد.
از بزرگترین تولیدکنندگان ماشینهای چاپ افست درجهان کمپانی هایدلبرگ آلمان است .
علم شیمی نقش مهمی در جاپ افست دارد،جنس زینک از اکسید آلومینیوم می باشد که از مواد پلیمری پوشیده شده است پس از عملیات ظهور زینک نقاط غیر تصویری از روی سطح زینک برداشته می شود ودو ناحیه بر روی سطح زینک ایجاد می شود( نواحی آب دوست و نواحی چربی دوست)،نواحی تصویری روی سطح زینک که ازماده پلیمری تشکیل شده است چربی دوست و جاذب مرکب و نواحی دیگر آب دوست و جاذب رطوبت می باشد .برای آنکه روی نواحی غیر تصویری روی سطح زینک، لایه نازکی از آب وجود داشته باشد تاازنفوذ مرکب به آن جلوگیری شود باید کشش سطحی آب ورودی به سطح زینک را کاهش داد که معمولا با اضافه کردن موادی مانند ایزو پروپیل الکل این کار صورت می گیردو بدین طریق مرکب از روی استوانه اول( سطح زینک) به استوانه دوم (سطح لاستیک) وبعد از آن به استوانه سوم (سطح کاغذ) انتقال می یابد ویک چاپ مطلوب صورت می گیرد.